سرمقاله سیاست روز/ باز هم همه یا هیچ
سیاست روز/ « باز هم همه یا هیچ » عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم قاسم غفوری است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
به گزارش پایگاه خبری ربیع، برجام واژهای است که این روزها در جمع واژگانی کلیدی در ادبیات سیاسی و رسانهای جهان قرار گرفته است هر چند که شواهد امر نشان میدهد که عملا طرف آمریکایی و اروپایی کارکرد مثبتی برای ادامه برجام نداشتهاند و برجام به یک توافق حاشیهای مبدل شده که چیزی بیش از ظاهر از آن باقی نمانده است. همین مساله ابهامات بسیاری را در چرایی اصرار سران اروپا و آمریکا برای برجستهسازی برجام در اذهان ایجاد میکند و حتی این سناریو مطرح میشود که ائتلاف آمریکا، انگلیس و فرانسه که در تجاوز موشکی به سوریه با ناکامی مواجه شدهاند به دنبال پنهانسازی این ناکامی با برجستهسازی موضوع برجام هستند.
در چارچوب تحولات برجامی در حالی افرادی مانند جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ و رسانههای آمریکایی بر آمادگی آمریکا برای خروج از برجام میگویند که در کشورهای اروپایی تحرکاتی قابل توجه مشاهده میشود. ماکرون رئیسجمهور فرانسه در حالی راهی آمریکا شده که ادعا دارد یکی از محورهای دیدارش با ترامپ برجام است. او در گفتوگو با شبکه فاکس نیوز گفته است طرح دومی برای برجام وجود ندارد و تا زمانی که راهکار جایگزین بهتری وجود نداشته باشد آمریکا باید به توافق پایبند بماند.
مرکل صدراعظم آلمان نیز در حالی خود را برای سفر به آمریکا آماده میسازد که در باب برجام بر پایبندی آلمان به آن تاکید دارد و در عین حال عنوان میکند که برجام توافق کاملی نیست و نیاز به مکملهایی دارد.
همزمان با این مواضع محافل رسانهای مانند آسوشیتدپرس آوردهاند که پیشرفتهایی در تفاهم آمریکا و اروپا برای ایجاد چارچوبهایی برای برجام ایجاد شده که دارای ۴ بند است که از محورهای آن افزایش نظارتهای گسترده آژانس و البته اعمال تحریمهای جدید در صورت حرکت ایران به سمت تولید موشکهای بالستیک قارهپیماست.
در این میان یک اصل کلیدی را باید در نظر داشت که دکتر ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز به آن تاکید داشته است و آن اینکه یا همه یا هیچ. در باب این واژه یک اصل اساسی را باید در نظر داشت و آن محتوا و این واژه است.
جرج بوش رئیسجمهور سابق آمریکا میگفت هدف از مذاکره با ایران پایان دادن به فعالیتهای هسته ای، حذف توان موشکی، عدم حضور ایران در منطقه و پایان دشمنی آن با تلآویو است و تا زمانی که این امور محقق نشود مذاکرهای درکار نیست.
باراک اوباما رئیسجمهور پیشین آمریکا نیز میگفت یا بر سر هر چیز توافق میشود یا هیچ. او سپس اهداف آمریکا را در قبال برجام چنین تعریف میکند: پایان دادن به فعالیتهای هستهای ایران، بازداشتن توان موشکی ایران، تغییر در رفتارهای منطقهای ایران براساس تامین منافع آمریکا و تلآویو.
اکنون نیز ترامپ در حالی در مسند قدرت با پرونده برجام بازی میکند که او نیز کلید واژههای خاص خود را دارد. او میگوید برجام ناقص است چرا که از بین برنده توان هسته ای، موشکی ایران و تغییر دهده رفتارهای منطقهای ایران نیست و باید متهمهایی به برجام افزوده شود.
این جملات با ادبیات دیگری نظیر نگران عملکرد منطقهای ایران هستیم، توان موشکی ایران قابلپذیر نیست، ایران باید رفتارهای موشکی و منطقهای خود را تغییر دهد از زبان سران آلمان، انگلیس و فرانسه و حتی خانم موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح میشود.
با توجه به این حقایق میتوان دریافت که در واژه همه یا هیچ ایران و طرف مقابل یک تفاوت ریشهای وجود دارد و آن اینکه چنانکه آقای ظریف در توئیت خود آورده، ایران تاکید دارد که یا همه برجام را اجرا میکنند و یا در صورت عدم اجرای این مهم از سوی طرف مقابل ایران نیز هیچ ضرورتی برای ادامه حضور در برجام نمیبیند. و البته در برابر بدعهدی طرف مقابل از سرگیری فعالیت هستهای از جمله در حوزه غنیسازی فراتر از گذشته را در دستور کار دارد.
اما همه یا هیچ که طرف مقابل میگوید بر این اصل است که یا همه خواستههای غرب یعنی حذف توان هستهای و موشکی و پایان حضور ایران در منطقه در قالب برجام محقق میشود و یا اینکه هیچ واژهای به نام برجام معنا ندارد.
در جمعبندی نهایی در آنچه ذکر شد میتوان گفت که واژه همه یا هیچ گفته شده از سوی سران غرب نظیر مواضع ماکرون را نباید برگرفته از رویکرد آنها به حفظ برجام دانست بلکه بیانگر استمرار بدعهدی این کشورها است که اکنون در لوای ادعای تلاش برای حظ برجام به دنبال استمرار فشارها و حفظ شرطی ماندن بازار ایران و در نهایت تحمیل زیاده خواهیها به ایران هستند.