به گزارش پایگاه خبری ربیع، چند روزی از بازگشایی مدارس میگذرد و فرزندان عزیز ایران اسلامی با نشاطی وصف انگیز پس از یکدوره دوری از کلاس و معلم به مدارس وارد شدند تا تحصیل سال جدید آغاز شود. اما این بازگشایی، موجبات نگرانی زیادی را برای بیشتر والدین به وجود آورده است؟ اکنون دغدغه خانوادهها چگونگی تأمین هزینههای تحصیل فرزندشان است؟ برخی برای شهریههای نجومی چک های تقسیط دادهاند و برخی قول و وعده پرداخت نقدی در ماههای مختلف! شهریه مدارس دولتی که با عنوان کمک به مدرسه اما به اجبار و اکراه پرداخت شده و میشود و شهریه مدارس غیر انتفاعی و هیات امنایی وغیره که خب دریافت هزینه تحیلی طبیعی است اما نجومی آن غیر طبیعی و غیر قابل تأمین برای اکثریت قریب به اتفاق اقشار جامعه؟ حالا بماند که با بودن مدارس اینچنینی همچنان عدالت آموزشی و تربیتی زیر سؤال است که مقام معظم رهبری نیز هشدارش را فرمودند اما ظاهراً در حال حاضر کمتر توجهی به این بی عدالتی شده و همچنان راه رشد علمی و تحصیلی برای پولداران بسیار باز است و خانوادههای کم در آمد فرزندانشان از مواهب اینگونه مدارس محروم بوده و خواهند بود و این بی عدالتی بزرگ به نفع آینده کشور نخواهد بود. زیرا بیشتر کسانی که به کرسیهای علمی و جایگاههای مدیزیتی دست خواهند یافت مرفهینی خواهند بود که درد عام جامعه را نخواهند فهمید؟! علاوه بر دغدغه شهریه اقساط سرویسهای ایاب وذهاب که نجومی افزایش یافته نیز طرف دیگر است که آزار دهنده و فشار آور است؟ این دغدغههای جدی از نشاط خانوادهها در تحصیل فرزندان به شدت میکاهد چرا که تأمین حدود ۵ تا ۵۰ و حتی ۷۰ میلیون تومان هزینه به ازای هر دانش آموز برای خانوادهها به شدت مشکل است؟ حالا اگر خانوادهای ۳ فرزند محصل داشته باشد چه فشاری را باید تحمل کند؟ اگر مستأجر هم باشد خدا میداند با حقوقهای پائین کارگری و کارمندی و سایر اقشار کم درآمد چگونه باید زندگی را سپری کند؟ جز اینکه معجزه شود و بر کات الهی از راههای بی گمان نازل شود راه دیگری ندارد!
تردیدی نیست که برخی خانوادهها مشکلی در این رابطه ندارند و فرزندشان را در مدارس لاکچری غیر انتفاعی و …ثبت نام کردهاند و شهریههای آنچنانی نیز چیزی برایشان نیست؟ شهریه ۳۰ و ۴۰ میلیونی و بالاتر هم میپردازند از طرفی بهترین معلمان نیز در خدمت فرزندشان قرار دارد! حتی مدارس دولتی نیز به دلیل رتبه و موقعیت و شرایط با هم متفاوتند و شهریههای متفاوت هم دریافت میکنند؟ حالا اگر شهریه نمیگیرند اما کمک به مدرسه با اعداد سنگین و اجباری یا تکلیفی هست که آزار رسان است؟
شاید زمانی که اولین مدارس غیرانتفاعی در کشور شروع به فعالیت کردند، کسی تصور نمیکرد به دنبال این مدارس، مدارس دولتی نیز از حالت رایگان خارج شوند و شهریههایی برای خود تعیین نمایند.
بله این موضوع یعنی داستان تکراری دریافت پول توسط مدارس دولتی در سالهای اخیر، دومین دغدغه خانوادههایی است که زندگی معمولی داشته و از پس شهریههای سنگین مدارس غیرانتفاعی برنمیآیند. اگرچه مسئولان آموزش و پرورش هر ساله از ممنوعیت دریافت پول توسط مدارس دولتی خبر میدهند، اما زخم کهنه دریافت پول اجباری و اکراهی توسط مدارس دولتی هر سال سرباز میکند. پولهایی که البته نه به عنوان شهریه بلکه به عناوین مختلف جمعآوری کمکهای مردمی، کلاسهای فوق برنامه، فعالیتهای کمک آموزشی، اردوهای تفریحی آموزشی و غیره در ابتدای سال تحصیلی و یا به مرور در طول دوران تحصیل از والدین درخواست میشود.
در این شرایط معیشتی و اقتصادی کشور چقدر خوبست ساماندهی درستی برای تحصیل صورت گیرد و مدارس از طریق اعتبارات دولتی اداره شوند تا کمی دغدغههای مردم کاهش یابد ضمن اینکه برای بی عدالتیهای آموزشی فکری اساسی شود؟ مطمئناً در بین فرزندان خانوادههای کم در آمد و حتی نیازمند عزیزان مستعدی وجود دارند که اگر در شرایط آموزشی مطلوب قرار گیرند فردا برای کشور بسیار گره گشا هستند. نیز تمامی جایگاههای پیشتاز به دست پولداران و به تعبیری مرفهان بی درد نخواهد افتاد؟ اگر عدالت آموزشی برقرار نشود در انتظار آینده خوبی نخواهیم بود زیرا موقعیتها به دست کسانی می افتد که طعم تلخ فقر را نچشیدهاند و نمیتوانند نداری را درک کنند؟ و حتی خود را از همه طلبکار میدانند و برتر!
طبیعتاً ثبت نام و تحصیل بخش عظیمی از دانشآموزان کشور در مدارس دولتی، این انتظار را برای خانوادهها ایجاد میکند تا بر اساس قانون موجود درباره تحصیل رایگان، دانشآموزان بدون پرداخت هزینه در مدارس دولتی تحصیل کنند.
در اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است: «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفائی کشور بهطور رایگان گسترش دهد.»
البته دریافت کمکهای مردمی تحت عنوان مشارکتهای مردمی در قوانین آموزش و پرورش آمده است، اما این قانون در برخی مدارس به صورت سلیقهای و بیش از حد قابل قبول اخذ میشود بطوریکه در همان زمان ثبت نام اعداد سنگینی از والدین در خواست میشود و در صورت نپذیرفتن ثبت نام با مشکل مواجه خواهند شد.
به هر حال با توجه به سخت شدن شرایط اقتصادی و افت قابل توجه قدرت خرید مردم به سادگی نمیتوان از موضوع تخلفات آشکار در مدارس دولتی و غیردولتی گذشت. موضوعی که هر ساله قبل از شروع سال تحصیلی و آغاز ثبت نام در مدارس، سبب ایجاد دلهره و اضطراب در درصد زیادی از والدین و دانشآموزان میشود که مسئولان نیز از آن با خبرند ولی کار خاصی نیز صورت نمیگیرد؟ اینکه به در دیوار و تراکت میزنند که در آن نوشته دریافت شهریه ممنوع است شعاری بیش نیست هر چند در مصاحبه هانیز مدیران ارشد بر آن تاکید ورزند در عمل اتفاق دیگری می افتد که خود مدیران مطلعند و دریافت کنندگان پردرآمد نیز چه بسا تشویق شوند! در هر حال بر اساس ماده ۱۱ قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش هزینههای دریافتی تنها به منظور کمک داوطلبانه و با رضایت اولیاء دانش آموزان دریافت میشود اما بیشتر مدارس و شاید تمامی آنها بصورت رسمی تقاضای درخواست وجه میکنند و خانوادهها مکلف به پرداخت خواهند بود. به نظر میرسد باید چارهای اندیشیده شود که مردم برای تحصیل فرزندانشان دغدغه خاصی نداشته باشند. پس ای مسئولان، لطفاً، چارهای بیندیشید.
مظفر حاجیان