نشست هم اندیشی طرح انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ایران با حضور معاون عمرانی،معاون مدیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری اصفهان،رییس اتاق بازرگانی ،جمعی از فعالان اقتصادی و نمایندگان تشکل های اقتصادی در تالار هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان با ارایه نظرات کارشناسی برگزار شد.
سهل آبادی:در حوزه آب تصمیمی بگیریم که آیندگان به نیکی یاد کنند
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی اصفهان،سید عبدالوهاب سهل آبادی رییس اتاق بازرگانی اصفهان در این جلسه با اشاره به اهمیت زاینده رود و نقش آن در ایجاد تمدن فلات مرکزی ایران گفت:زاینده رود نه تنها در اقتصاد استان نقش بسزایی دارد بلکه در فرهنگ و هنر اصفهان جایگاه ویژه ای دارد.
وی با انتقاد از بارگذاری بیش از اندازه بر روی زاینده رود گفت: انتقال آب از زاینده رود به استان دیگر بدون تامین منابع آبی نشان از بی تدبیری مسوولین وقت بوده است.این در حالیست که حق آبه های زاینده رود به صورت سند در اختیار حق آبه داران است .
وی تولید خیار گلخانه ایی در یزد و همچنین توسعه صنایع در این استان با آب زاینده رود را جای سووال دانست و گفت: توسعه صنایع استان دیگر با آب زاینده رود در شرایطی که کشت و صنعت یک استان را تحت تاثیر قرار دهد منطقی و عادلانه نیست .
سهل آبادی خواستار تصمیم گیری منطقی بر اساس موولفه های حقوقی و علمی تقسیم آب در کشور بویژه در استان اصفهان شد و گفت:اگر نسبت به کم آبی امروز توجه ویژه ای نشود این بحران روز به روز بزرگتر و بزرگتر می شود و مدیریت کردن در ان شرایط بسیار دشوار خواهد شد پس بهتر است امروز به فکر حل این بحران باشیم .
وی با اشاره به حمل گل و لای ناشی از کشاورزی بالادست به پشت سد زاینده رود گفت:کشت در دامنه کوه و ورود گل ولای به رودخانه آسیب هایی به طبیعت رودخانه زاینده رود وارد ساخته است و مسوولین استان بالادست رودخانه نباید بی تفاوت به این مسایل باشند.
سهل آبادی در بخشی از سخنان خود گفت:امروز به گذشتگان خود در خلق آثار تاریخی افتخار می کنیم ولی آینده گان به امروز ما افتخار می کنند ؟پس باید تصمیمی بگیریم که آیندگان از ما به نیکی یاد برند.
ترابی :الگوی مطالعه آبی بر اساس میزان تولید و مصرف وجود ندارد
صدیقه ترابی مشاور معاونت آب و آبفا وزارت نیرو در این نشست گفت:الگوی مطالعه آبی بر اساس میزان تولید و مصرف آب بخشی های مختلف درکشور وجود ندارد.
وی افزود:در تدوین برنامه های اقتصادی مطالعات دقیقی در مورد نیاز آبی بخش های صنعت،کشاورزی و خدمات صورت نگرفته است و طرح مطالعاتی انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران نخستین طرح مطالعاتی در این راستاست.
وی تصریح کرد:وزارت صنعت ،معدن و تجارت برای دست یافتن به رشد اقتصادی ۸ درصد برنامه های کلی سرمایه گذاری ارایه می کند ولی برای تامین نیاز آبی واحد های که این رشد را محقق سازند برنامه و یا مطالعات راهبردی ارایه نکرده است .
ترابی در این جلسه با تشریح اینکه انتقال بین حوضه ایی در کشور چالش برانگیز است گفت:پیامدهای اجتاعی انتقال آب بین حوضه ایی برای استان ها بسیار زیاده شده است.
وی مهمترین ارکان مطالعاتی طرح انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ایران را شامل برآورد نیاز آبی و کمبود ها و همچنین مسایل زیست محیطی دریا برشمرد و گفت:برداشت آب از خلیج فارس و دریای عمان موضوع زیست محیطی است که نیاز به مطالعه و امکان سنجی دارد.
وی مطالعه آثار محیط زیستی برداشت آب از خلیج فارس و دریای عمان را مهم ارزیابی کرد و گفت:اتاق بازرگانی اصفهان می تواند در این مطالعه برآورد میزان آب مورد مصرف صنعت و شرب را برای آینده اصفهان مشخص کند.
عرب: ۱۷هزار چاه حفر شده در سال ۵۷ به ۷۶۳ هزار چاه در سال ۹۰ افزایش یافته است
داودرضا عرب مشاور این طرح گفت: ایران در معرض خطر جدی بیابان زایی است و روند افزایش دمای هوا ، تداوم خشکسالی و همچنین کاهش بارش روند بیابان زایی ایران را تشدید کرده است.
وی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۵۰ تعداد ۴۷ هزار چاه در کشور پروانه داشت و امروز بیش از ۷۶۳ هزار چاه حفر شده ، افزود:افزایش تعداد چاه باعث شد که ذخایز زیرزمینی آب و سطح آبخوان ها به شدت کاهش یابد.
عرب خاطر نشان کرد:بر اساس گزاش بانک جهانی در سال ۲۰۵۰ جمعیت ایران به ۹۸ میلیون نفر می رسد و در ان سال ۵۰ میلیارد متر مکعب در منابع تجدید پذیر کسری آب خواهیم داشت .
وی یکی از عوامل بحران اخیر سوریه را بحران کم آبی مناطق سوریه در اثر سد های آبی کشور ترکیه برشمرد و گفت: ۱۵ میلیون نفر از جمعیت کشور سوریه با بحران کم آبی از نظر اقتصادی و اجتماعی روبرو بودند .
تمیزی :برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصد منابع آبی باید تامین شود
«عباس تمیزی»دیگر مشاور این طرح با اشاره به برنامه ۱۴۰۴ ،۱۴۲۵ و ۱۴۵۰ توسعه اقتصادی کشور گفت:برآورد نیاز آبی با مشخصه اینکه در چه زمانی ،با چه کیفیتی و چه میزانی آب نیاز داریم و این مهم بر اساس برنامه ریزی های اسناد بالادستی مشخص می شود.
وی افزود: برنامه ششم توسعه کشور بر اساس آمایش سرزمین تهیه شده ولی توزیع مکانی مشخصی برای نیازهای آبی مشخص نکرده است .
وی تصریح کرد:اهداف کلی اقتصادی برنامه هفتم رشد ۸ درصدی مورد تاکید قرار گرفته است و این در حالیست برای تامین آب برای رسیدن به این رشد اقتصادی امری لازم و ضروری است .
قلمکاری:شیرین سازی آب دریا و انتقال آن به فلات مرکزی از لحاظ اقتصادی و زمان اجرای پروژه هزینه زیادی در بر خواهد داشت
حمید رضا قلمکاری رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان در خصوص پیش نویس قرارداد “مطالعات برآورد نیاز آب بخش صنعت استان اصفهان در افق برنامه ریزی گفت: با توجه به مسایل زیست محیطی و مساله اول استان یعنی نجات زاینده رود و طبع آن احیای تالاب بین المللی گاو خونی، و بعد از آن شرب و سپس کشاورزی یا صنعت و یا تلفیقی از هر دو نیاز مبرم است که برآورد نیاز آب استان در تمام زمینه ها مطالعه شده و پس از مشخص شدن میزان آب و منابع آبی قابل استحصال در حوضه آبریز زاینده رود ، اولویت ها مشخص گردد و طبیعی است که اولویت اول با محیط زیست است که اگر این نباشد دیگر نه صنعتی خواهد بود ونه سلامتی.
وی خاطر نشان کرد: طی پیش نویس ارایه شده موضوع برآورد نیاز آب استان فقط منوط به صنعت بوده ، در حالیکه بایستی این برآورد جامع بوده و برای شرب ، محیط زیست و کشاورزی هم انجام پذیرد.
قلمکاری خاطر نشان کرد: مطالعات این طرح توسط شرکت دزآب با مشارکت دو مشاور دیگر در حال انجام می باشد که با کار فرمایی وزارت نیرو شرکت آب و فاضلاب کشور، در حال فعالیت است و نیاز است جهت عدم موازی کاری با این شرکت نیز صحبت شود.
قلمکاری تصریح کرد:مطالعات آمایش سرزمین استان که بعنوان سند راهبردی جامع در استان وجود دارد توسط شهرک علمی تحقیقاتی اجرا و این مهم با نظارت عالیه استانداری محترم در ۲۱ بخش و فرابخشی گزارشات آن منتشر شده و در مرحله تلفیق و گزارش نهایی قراردارد.
وی تصریح کرد:شیرین سازی آب دریا و انتقال آن به فلات مرکزی ، خط انتقالی در حدود ۷۰۰ کیلومتر و پمپاژ حداقل ۳۰۰۰ متر برای عبور از ارتفاعات زاگرس نیاز دارد واگر چنین پروژه ای از لحاظ فنی قابل انجام باشد از لحاظ اقتصادی و زمان اجرای پروژه هزینه زیادی در بر خواهد داشت.
قلمکاری اضافه کرد:از لحاظ منطقی آب رودخانه کارون از سرشاخه هایی همچون بهشت آباد ، کوهرنگ و فریدون شهر حدود ۷۰۰ کیلومتر مسیر و ارتفاعی ۳۰۰۰ متر را طی می کند و به خلیج فارس می ریزد حال سوال زیر مطرح می باشد چرا آب مورد نیاز استانهای فلات مرکزی همچون اصفهان و یزد از سرشاخه های کارون تامین نمی شود و میزان کمبود استان خوزستان از دریا تامین نمی شود؟در حالیکه فاصله خوزستان تا دریا چند کیلومتر و اختلاف ارتفاع کمتر از چند ده متر بیشتر نیست.در واقع اگر قرار است آبی به اصفهان از طریق خلیج فارس یا دریای عمان انتقال یابد چه برنامه و کمکی می تواند وزارت نیرو انجام دهد؟
قلمکاری تصریح کرد: کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق طی جلسات متعدد و بررسی مفاد ۹ ماده ای شورای عالی آب به این نتیجه رسید که مشکل زاینده رود از سراب تا پایاب فقط از طریق ملی کردن زاینده رود و ایجاد کارگروه ملی قابل حل است که طبیعتاً پس از ایجاد کارگروه ملی ابتدا کار این کارگروه برآورد نیاز آب استان در افق برنامه ریزی خواهد بود و همه جانبه این موضوع مورد بررسی قرارخواهد گرفت.
وی خاطر نشان کرد:سالیانه بالغ بر یک میلیارد مترمکعب پساب کشاورزی به دلیل استفاده نادرست از آب و خاک در استان خوزستان تولید می شود که باعث نابودی اکوسیستمهای آبی استان همچون رودخانه کارون و تالاب شادگان و هورالعظیم شده است که فقط نیمی از هدررفت آب فوق می تواند زاینده رود و استان اصفهان را زنده نماید.
قلمکاری اظهار کرد: با توجه به خروجی ۱۶۰۰میلیون متر مکعب آب از استان(در حالت خشکسالی در حالت بارندگی خوب به ۲۰۰۰میلیون متر مکعب می رسد)( از سمت شهر سمیرم و فریدون شهر) اگر این آبها را برای سدهای برقابی نیاز دارند ، برآورد گردد چه میزان هزینه دارد تا آب پس از سد را پمپاژ نمایند و به حوضه آبریز زاینده رود برگردانند، حداقل اینکار این است که نیازی به شیرین کردن آب نیست.
طرفه:در گذشته تصمیماتی در حوزه آب استان گرفته شد که جای نقد دارد
«محمد علی طرفه»سرپرست عمرانی استانداری اصفهان در این نشست گفت:دغدغه آب یک موضوع تاریخی است و باید به این دغدغه به صورت علمی و کارشناسی پاسخ داد.
وی با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی اصفهان از نظر کارشناسی جایگاه ویژه ایی در استان دارد گفت:هم افزایی بخش خصوصی و دولتی در طرح های مطالعاتی می تواند زمینه ساز اتخاذ تصمیم هایی مبتنی بر مطالعات دقیق شود.
وی افزود:در گذشته تصمیماتی در حوزه آب استان گرفته شد که جای نقد دارد و باید امروز تصمیماتی بگیریم که در آینده مورد انتقاد قرار نگیرد.طرفه خواستار حمایت از اتاق از این مطالعه شد و گفت:مطالعاتی با این نوع ادبیات می تواند به تصیمات منطقی در حوزه آب منجر شود.
امینی مشاور کمیسیون کشاوزی،آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان در این جلسه تاکید کرد:تخصیص آب به بخش کشاورزی تخیصی به محیط زیست است و نباید آنرا آب از دست رفته تلقی کنیم .
وی خواستار ایجاد تناسب بین پتانسیل و ظرفیت های اکولوژی هر منطقه جهت رشد و توسعه شد و گفت:ازدیاد واحدهای صنعتی و افزایش سطح زیرکشت به معنای توسعه نیست بلکه توسعه بر اساس ظرفیت و کشش یک منطقه صورت می گیرد.
وی با انتقاد از این طرح که خواستار انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران است افزود:به جای اینکه آب شیرین سمیرم اصفهان را به کرمان منتقل کنیم و آب شور خلیج فارس را به اصفهان پیشنهاد می شود که نیاز آبی کرمان از خلیج فارس تامین شود و نیاز آبی اصفهان از سمیرم.
امینی ایجاد صنایع آب در اصفهان را باعث مهاجرت سایر استان ها به اصفهان دانست و گفت:الگوی توسعه گذشته اصفهان منجر به کم آبی امروز شده است زیرا از توسعه تنها رشد و زیاد شدن را یادگرفتیم در حالی که توسعه یک معنای فراتر از رشد و زیاد شدن می دهد.
«قاسم علی جباری»عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به پایین رفتن سطح آب چاهها در استان اصفهان گفت:ساختن سد های متعدد در سطح کشور بدون مطالعه زیست محیطی باعث شده آب خوان های چاهه های آب در مناطق مختلف به شدت کاهش پیدا کند .
«یوسفی»عضو کمیته آب اتاق بازرگانی اصفهان در این جلسه طرح انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران مشگلی را نه تنها برطرف نمی کند بلکه زمینه افزایش مهاجرت به این منطقه را دوچندان خواهد کرد.وی خدمات را مهمترین رویکرد کشورهای توسعه یافته برای خلق ثروت واشتغال زایی دانست و گفت:کشاورزی و صنعت در استان اصفهان به عنوان مزیت های اقتصادی مورد توجه قرار نمی گیرد و نباید نیاز آبی جدیدی برای این استان تعریف کرد.
«جبارزارع»فعال اقتصادی در این جلسه با اشاره کمبود آب در اصفهان و از بین رفتن محیط زیست این شهربه صورت تدریجی گفت:بروز بیمارهای متعدد تنفسی و از بین رفتن تدریجی ناژوان به عنوان ریه های اصفهان ،تهدیدی جدی است که دامنگیر هر خانواده اصفهانی را می گیرد.
«کارگهی»مدیر یک شرکت سرمایه گذاری در این جلسه خواستار ایجاد مدیریت یکپارچه آب در کشور شد و گفت:اعمال مدیریت یکپارچه می تواند دعوای آبی بین استان های همجوار را برطرف سازد.