اصول رقابت سیاسی از نگاه مقام معظم رهبری
«در رقابت‌های پیش روی انتخاباتی بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد؛ بدگویی کردن، تهمت زدن، لجن‌پراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمی‌کند، به آبروی ملی هم لطمه میزند. صحنهٔ انتخابات صحنه عزت و حماسه است، صحنه رقابت برای خدمت است، صحنه کش‌وواکش برای به دست آوردن قدرت نیست.» رهبر معظم انقلاب – ۱۴/۰۳/۱۴۰۳
به گزارش پایگاه خبری ربیع، «در رقابت‌های پیش روی انتخاباتی بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد؛ بدگویی کردن، تهمت زدن، لجن‌پراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمی‌کند، به آبروی ملی هم لطمه میزند. صحنهٔ انتخابات صحنه عزت و حماسه است، صحنه رقابت برای خدمت است، صحنه کش‌وواکش برای به دست آوردن قدرت نیست.» رهبر معظم انقلاب – ۱۴/۰۳/۱۴۰۳
اصل رقابت سیاسی در انتخابات، مشروط بر رعایت اصول ارزشی و اخلاقی و پرهیز از تهمت و نسبت دادن دروغ به رقبا و شعارهای پر طمطراق غیرقابل اجرا است؛ زیرا در این رقابت اگر رقبا برنامه‌های عملی خود را ارائه کنند، کار مردم در انتخاب همراه با شناخت آسان می‌شود.
در این نوشتار کوتاه به برخی از اصول رقابت سیاسی در انتخابات از نگاه مقام معظم رهبری اشاره می‌کنیم.
اولین اصل مهم در رقابت سیاسی در انتخابات توجه کامل به چهارچوب نظام است، یعنی حرکت رقابتی نامزدها باید در چهارچوب نظام باشد؛ چنانچه رهبر معظم انقلاب فرمودند: «این انتخابات‌ها یکی از بزرگ‌ترین محسّناتش این است که از رکود جلوگیری می‌کند. بهترین شکل ادامه یک نظام اجتماعی این است که در عین ثبات، تحول داشته باشد. رکود بد است و ثبات خوب است. ثبات یعنی استقرار؛ یعنی این چهارچوب، این هندسه، در جای خود محفوظ باشد، مستقر باشد، ریشه‌دار باشد؛ در عین حال در داخل این چهارچوب، تحولات، مسابقات و رقابت‌ها وجود داشته باشد. این بهترین شکل است که کشتی نظام در دریاهای طوفانی بتواند بدون دغدغه حرکت کند. «و هی تجری به هم فی موج کالجبال»؛ این درباره کشتی نوح است. کشتی حرکت می‌کند، در بین امواج گوناگون هم هست؛ لیکن این امواج سهمگین نمی‌توانند استقرار او را از بین ببرند. این استقرار بایست وجود داشته باشد. البته در درون این استقرار، در درون این چهارچوب، تحول وجود دارد. بنابراین همه تحولات باید در چهارچوب باشد. اگر چنانچه کسی وارد میدان رقابت انتخاباتی و مسابقه انتخاباتی بشود، اما بخواهد چهارچوب را بشکند، او از قاعده نظام خارج شده است، از قواعد حرکت انتخاباتی خارج شده؛ این غلط است، این درست نیست. باید همه چیز در چهارچوب نظام باشد. این چهارچوب قابل تغییر نیست.» ۰۶/۱۲/۱۳۸۸
پایبندی به قانون اساسی و خط امام، دومین اصل از اصول رقابت سیاسی در انتخابات است. ایشان فرمودند: «در مسئله انتخابات و غیر انتخابات، همه باید تسلیم رأی قانون باشند؛ در مقابل قانون تمکین کنند. آن حوادثی که در سال ۸۸ پیش آمد ــ که برای کشور ضرر داشت و ضایعه‌آفرین بود ــ همه از همین ناشی شد که کسانی نخواستند به قانون تمکین کنند؛ نخواستند به رأی مردم تمکین کنند. ممکن است رأی مردم برخلاف آن چیزی باشد که منِ شخصی مایل به آن هستم؛ اما باید تمکین کنم. آنچه که اکثریت مردم، اغلبیت مردم آن را انتخاب کردند، باید همه تمکین کنند؛ همه باید زیر بار بروند. خوشبختانه سازوکارهای قانونی برای رفع اشکال، رفع اشتباه، رفع شبهه وجود دارد؛ از این راهکارهای قانونی استفاده کنند. این که وقتی آنچه که اتفاق افتاده است برخلاف میل ما شد، مردم را به شورش خیابانی دعوت کنیم ــ که این در سال ۸۸ اتفاق افتاد ــ یکی از خطاهای جبران‌ناپذیر است. این تجربه‌ای شد برای ملت ما، و ملت ما همیشه در مقابل یک چنین حوادثی خواهد ایستاد.» ۰۱/۰۱/۱۳۹۲
اصل سوم در رقابت سیاسی، مراقبت در حفظ مرزها با دشمن است؛ یعنی نباید مرزها کمرنگ شود. در این رابطه فرموده‌اند: «انتخابات مال ملت ایران است، مال جمهوری اسلامی است، مال اسلام است؛ مرزهاشان را با دشمن مشخص و متمایز کنند. من بارها به بعضی از افراد سیاسی که فعالیت‌هایی دارند و گاهی یک مخالف‌خوانی‌هایی می‌کنند تذکر داده‌ام،
نصیحت کرده‌ام؛ گفته‌ام مواظب باشید مرزهای میان شما و دشمن کمرنگ نشود؛ پاک نشود. مرز وقتی کمرنگ شد، احتمال اینکه کسانی از این مرز عبور کنند یا دشمن از این مرز عبور کند و بیاید این طرف یا دوست و خودی غافل شود و از مرز عبور کند و برود به دامن دشمن، زیاد خواهد بود. مرزها را روشن کنید؛ مشخص کنید.» ۱۹/۱۰/۱۳۸۶
چهارمین اصل رفتار کرامت آمیز است که فرمودند: «در انتخابات با کرامت رفتار کنند همه؛ چه آنهایی که نامزد می‌شوند، چه آنهائی که طرفدار آنهایند، چه آنهائی که مخالف با بعضی از نامزدها هستند. جناح‌های مختلف کشور، بداخلاقی و بدگوئی و اهانت وتهمت و این حرفها را مطلقاً راه ندهند. این از آن چیزهائی است که اگر پیش بیاید، دشمن از او خوشحال می‌شود.» ۱۹/۱۰/۱۳۸۶
تقوای سیاسی و عمل صادقانه در میدان سیاست اصل پنجم قابل توجه است: «هر کس که در کار سیاست است، سعی کند با مسائل سیاسی صادقانه و دردمندانه و از روی دلسوزی برخورد کند. سیاست به معنای پشت هم اندازی و فریب و دروغ گفتن به افکار عمومی مردم، مطلوب اسلام نیست. سیاست یعنی ادارهٔ درست جامعه؛ این جزو دین است. تقوای سیاسی، یعنی انسان در میدان سیاست، صادقانه عمل کند.» ۰۵/۰۵/۱۳۸۱
اصل ششم این است که بر سر خدمت رقابت کنند: «من به نامزدهای محترم عرض می‌کنم نیت‌هایتان را خدایی کنید؛ برای قدرت نباشد، برای خدمت باشد. اگر کسی برای خدمت به مردم، به خصوص خدمت به طبقات ضعیف، وارد میدان مبارزه بشود، هر حرکت او، هر کلمه او، هر حرف او حسنه است، پیش خدای متعال اجر دارد. با این نیّت وارد بشوید؛ با نیت خدمت.» ۱۰/۰۲/۱۳۹۶
هفتمین اصل رعایت انصاف است: «رقابت‌ها را منصفانه کنند، حرفها را منصفانه کنند، از جاده انصاف خارج نشوند. خوب، به طور طبیعی هر نامزدی حرفی دارد و حرف مقابل خود را رد می‌کند؛ این رد و ایراد فی نفسه اشکالی ندارد؛ اما مشروط بر اینکه تویش بی انصافی نباشد، کتمان حقیقت نباشد. میدان برای همه باز است؛ بیایند در میدان انتخابات خود را بر مردم عرضه کنند. اختیار با مردم است؛ مردم هر جوری که فهمیدند، تشخیص دادند، هشیاری آنها به آنها کمک کرد، ان‌شاءالله همان جور عمل خواهند کرد.» ۰۱/۰۱/۱۳۸۸
و اصل هشتم که خیلی هم مهم است اینکه فقط آنچه می‌توانید انجام دهید به مردم بگویند: «من از نامزدهای انتخاباتی خواهش می‌کنم در تبلیغات، حرف‌های واقعی بزنند و کارهایی که می‌توانند انجام دهند و آنچه واقعاً عقیده‌شان هست، آن را به مردم بگویند. مردم را آزاد بگذارند تا هرکس را خواستند، انتخاب کنند.» ۲۴/۱۱/۱۳۸۲
همچنین شایسته است نامزدها مردم را با واقعیت‌ها آشنا کنند و قول‌هایی به مردم بدهند که امکان عمل به آن وجود داشته باشد؛ از طرفی در بیان نقاط قوت و ضعف کشور انصاف را رعایت کنند و سعی کنند شعارهایشان در جهت حمایت از قشرهای ضعیف کشور باشد و در شعارها راهکارهای خارج شدن از رکود و تورم و بیکاری و سایر دردهای کشور را بیان نمایند.
مظفر حاجیان