گنبد جبلیه یکی از آثار شاخص تاریخی شهر کرمان در حاشیه جنگل قائم کرمان به‌عنوان بزرگ‌ترین جنگل دست کاشت کشور است، قرار گرفتن این گنبد تاریخی در مجاورت تخت درگاه قلی بیگ و قلعه دختر و قلعه اردشیر و باغ بیرم آباد جایگاه خاصی را به این بنای تاریخی داده است. نمای این گنبد بسیار زیبا و دیدنی است بطوریکه در دشتی مجاورت جنگلی سرسبز بر بام کرمان قرارگرفته است و گواه هویت تاریخی شهر کرمان است. مردم کرمان به دلیل وجود زیرساخت‌های گردشگری در شرق کرمان و وجود طبیعت سرسبز به‌صورت گسترده برای گذراندن تعطیلات آخر هفته به این قسمت از شهر کرمان می‌آیند و ساعاتی از اوقات خود را می‌گذرانند، اما گنبد جبلیه باوجود تمام قدمت و اعتبارش در تمدن استان کرمان نقش بسیار کمرنگی در پر کردن اوقات فراغت کرمانی‌ها دارد. طبق شایعات و افسانه‌های کرمانی مردم اعتقاددارند، دلیل پابرجا ماندن این گنبد در طول تاریخ استفاده از مصالح خاص در ساخت این گنبد بوده است گفته می‌شود حاکم وقت کرمان این بنا را با استفاده از شیر شتر و خاکستر چوب و سفیده تخم‌مرغ ساخته است هرچند هیچ منبع علمی‌این امر را تائید نکرده است اما به‌هرروی گنبد جبلیه همچنان در طول تاریخ پر قدمتش پابرجا مانده است.

این گنبد طی سال‌های اخیر به‌عنوان موزه سنگ در کرمان نام‌گذاری شده است، اگر سری به این موزه بزنید زیبایی‌های این بنای تاریخی انسان را جذب خود می‌کند اما اولین چیزی که هر بیننده محو آن می‌شود جمعیت بسیار بالای مردم کرمان در اطراف این موزه است اما یک نفر هم از این تعداد به داخل موزه نمی‌آیند. درواقع موزه هیچ جاذبه‌ای برای مردم کرمان ندارد و بسیاری از موزه‌های زیبای کرمان در این شهر یک‌میلیونی کمترین میزان بازدیدکننده رادارند، موزه سنگ کرمان نیز از این پدیده مستثنی نیست. وقتی به درون این موزه پا بگذارید در ابتدا گیشه بلیط فروشی را می‌بینید و بعد به داخل صحن موزه می‌رسید اما تاریکی این موزه موجب می‌شود هر بیننده، به مدتی زمان نیاز داشته باشند که بتوانند با نور بسیار کم موزه خود را سازگار کنند.

اما تأسف‌بارترین بخش بازدید از این موزه وضعیت نامطلوب و گردوغبار روی اشیای محدودی است که در موزه قرارگرفته است وضعیت دکور بندی هرچند در ابتدا خوب بوده اما رسیدگی نامطلوب برای نگهداری و تمیز کردن و نگهداری از دکور موجب شده منظره نه‌چندان مطلوبی مقابل چشم بازدیدکنندگان باشد و از سوی دیگر موزه از غنی لازم نیز برای جذب بازدیدکنندگان برخوردار نیست.

هیاهوی صدای صدها نفری که در چمن‌های اطراف موزه تعطیلات خود را می‌گذرانند در حالی از بیرون بنا شنیده می‌شود که در داخل موزه تنها بازدیدکننده موزه از تاریکی داخل موزه به‌طرف درب چوبی بنا حرکت می‌کند. محمد نوروزی، فعال بخش گردشگری استان کرمان در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: بی‌توجهی مردم به موزه‌های شهر کرمان نکته است که نیاز به فرهنگسازی دارد و از سوی دیگر نشان می‌دهد موزه‌های نتوانسته‌اند جذابیت لازم را برای قرار گرفتن در ساعات فراغت خانواده‌های کرمانی پر کنند. وی افزود: ما برای بازدید از باغ شاهزاده و باغ فتح‌آباد به خارج از شهر می‌رویم و هزینه‌های بالا برای بازسازی باغ بیرم آباد می‌کنیم درحالی‌که بزرگ‌ترین موزه کرمان در باغ هرندی یکی از زیباترین باغ‌های ایران است که دقیقاً در قلب شهر قرارگرفته و کمترین توجه به آن می‌شود.

وی ادامه داد: مدرسه حیاتیه نیز در حال تبدیل‌شدن به موزه تاریخی شهر کرمان است اما امیدواریم این موزه به سرنوشت موزه‌ای مانند موزه جبلیه گرفتار نشود. وی گفت: موزه‌ها باید در تبلیغات فعال‌تر ظاهر شوند و مشوق‌هایی برای حضور مردم در آن‌ها در نظر گرفته شود از سوی دیگر این موزه‌ها آبروی شهر کرمان هستند و باید ظاهری شکیل داشته باشند درحالی‌که مثلاً شاهد این هستیم که آب‌نماهای موزه هرندی مدت‌هاست کار نمی‌کند و وضعیت موزه جبلیه به‌عنوان موزه سنگ کرمان جالب‌توجه نیست. وی جبلیه را از مهم‌ترین آثار تاریخی کرمان دانست و افزود: غنی لازم در این موزه به کار گرفته نشده و نورپردازی مناسبی هم در داخل موزه وجود ندارد و از سوی دیگر مردم هم برای حضور در این مکان‌ها راغب نیستند. وی گفت: معرفی این آثار باید از مهدکودک‌ها و مدارس برای مردم شهر کرمان آغاز شود و مردم شهر به داشتن چنین آثاری افتخار کنند نه اینکه یا بی‌تفاوت باشند و یا اینکه حتی از تاریخ و وضعیت آن‌ها کمترین آشنایی هم نداشته باشند. موزه‌ها باید در تبلیغات فعال‌تر ظاهر شوند و مشوق‌هایی برای حضور مردم در آن‌ها در نظر گرفته شود از سوی دیگر این موزه‌ها آبروی شهر کرمان هستند و باید ظاهری شکیل داشته باشندنوروزی بازدید رایگان، حضور دانش آموزان و دانشجویان و برگزاری برنامه‌های فرهنگی در این مکان‌ها را موجب مجذوب شدن این مکان‌های تاریخی برای مردم دانست.

وی در خصوص موزه سنگ و بنای جبلیه کرمان این‌گونه توضیح می‌دهد؛ گنبد جبلیه، در منتهی‌الیه شرقی کرمان در نزدیکی دو قبرستان صاحب‌الزمان و سید حسین کرمان گنبد بزرگ و عجیبی از سنگ و گچ بناشده که دست تطاول روزگار در تخریب آن کوتاه آمده است. این گنبد هشت‌ضلعی که به گنبد گبری نیز شهرت دارد تماما از سنگ است و عرض پی آن نیز در پایه به سه متر می‌رسد. در هشت طرف آن هشت در به عرض چهار متر قرارگرفته که اخیراً برای مستحکم ساختن بنا و جلوگیری از تخریب آن درگاه‌ها را با سنگ مسدود کرده‌اند و فقط یکی را باز گذاشته‌اند. قسمت بالای گنبد از آجر ساخته‌شده است و در داخل گنبد ظاهراً گچ‌بری‌ها و تزئین کاری‌هایی وجود داشته که قسمت بالا ریخته و قسمت پائین را تخریب کرده‌اند.

محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی استان کرمان در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: این گنبد ازجمله بناهای تاریخی و زیبای شهر کرمان است که از هویت و اصالت بالایی برخوردار است و در ایام گردشگر پذیری شهر کرمان، از بیشترین میزان بازدید برخوردار می‌شود. وی افزود: در راستای حفظ و نگهداری از این گنبد فازهای متعدد مرمت در آن اجراشده است و در ماه‌های اخیر نیز کار مرمت و بازسازی بخش‌هایی از نمای بیرونی بنا انجام‌شده است.