استادزادهها، آقازادگان پنهان
موضوع آقازادهها یکی از معضلات دامنه دار جامعه ماست. آقازادهها، ژنهای خوب، اشراف زادهها و یا هر اسم دیگری که برای آن انتخاب کنیم موضوعی حساسیت زا برای مردم کشور ماست.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، موضوع آقازادهها یکی از معضلات دامنه دار جامعه ماست. آقازادهها، ژنهای خوب، اشراف زادهها و یا هر اسم دیگری که برای آن انتخاب کنیم موضوعی حساسیت زا برای مردم کشور ماست.
در دوران پیش از انقلاب آقازادهها قشری درباری خانواده سلطنتی بودند که بر حسب روابط سببی و نسبی توانسته بودند به قدرت و ثروت دست پیدا کنند. بعد از سقوط حکومت پهلویها این امید وجود داشت که کشور از شر آقازادهها پاک شود. این اتفاق در دهه شصت رخ داد و حداقل در ظاهر جامعه خبری از آقازادهها نبود اما بعد از آن اندک اندک سر و کله آقازادگان جدید در جامعه ایران پیدا شد اما این حضور در نبود شبکههای اجتماعی حضور چندان محسوسی نبود و آقازادگان تنها در محافل خصوصی حضور داشتند. اما در اواخر دهه هشتاد و با فراگیر شدن شبکههای اجتماعی مبتنی بر موبایل ناگهان طاعون آقازادگان جامعه ما را فرا گرفت به گونهای که حتی بدبینترین افراد جامعه هم تصور نمیکردند کشور ما تا این حد در چنبره آقازادگان قرار گرفته باشد.
ظهور آقازادگان و ژنهای خوب در شبکههای مجازی تبدیل به جنگی تمام عیار میان مردم و آقازادگان شد. هر چند بسیاری از مسئولان به ظاهر از فرزندان خود اعلام برائت کردند اما موضوع آقازادهها و رابطه آنها با والدینشان همچنان یکی از موضوعاتی است که مردم چشم انتظار برخورد مسئولین هستند اتفاقی که تا کنون رخ نداده است.
حساسیت موضوع آقازادگان باعث شده که ابعاد گسترده و البته پنهان موضوع آقازادگان هر روز با جزئیت بیشتری منتشر شود.
یکی از مواردی که به تازگی مورد توجه رسانهها و مردم قرار گرفته است موضوع استادزاده هاست.
سالهاست سهمیهای غیر شفاف در اختیار اعضای هیات علمی دانشگاهها قرار گرفته تا بر اساس آن بتوانند فرزندان خود را در دانشگاهها و یا رشتههای مورد نظرشان جابجا کنند. بر اسا این سهمیه
فرزندان اعضای هیأت علمی دانشگاهها در صورت کسب نمرهای برابر ۹۰ درصد نمره آخرین فرد قبولشده میتوانند به دانشگاه محل تدریس پدر یا مادر خود انتقال پیدا کنند و اگر ۹۲.۵ درصد امتیاز آخرین فرد قبولی یک رشته را هم کسب کرده باشند، امکان تغییر رشته برای آنها وجود خواهد داشت.
سهمیه فرزندان قشر دانشگاهی ایران به همین انتقال و تغییر رشته محدود نمیشود و بررسیها نشان میدهد که در سالهای گذشته هیأت امناهای دانشگاههای مختلف قوانینی برای رفاه حال فرزندان و همسران مدرسان دانشگاههای خود تصویب کردهاند که البته در بسیاری از موارد با ورود دیوان عدالت اداری این قوانین مصداقی از «تبعیض ناروا» شناخته و برخی از آنها باطل شده است.
دستورالعمل اجرایی درباره تسهیلات فرزندان اعضای هیأتعلمی مصوبه جلسه ۷۳۵ تاریخ ۹۲/۴/۲۵ و در شورای عالی انقلاب فرهنگی است. دیوان عدالت اداری تا به حال چندین بار این مصوبه را باطل کرده ولی دوباره به تصویب رسیده است؛ بنابراین آنچه هنوز هم درباره تسهیلات فرزندان اعضای هیأت علمی اجرا میشود بر اساس مصوبه سال ۹۲ است.
منتقدان میگویند که لحاظکردن سهمیه برای فرزندان کسانی که در بالاترین درجه علمی قرار دارند، حقوق مناسبی دریافت میکنند و برای همه موارد ضروری زندگی وام و امتیازهایی به آنها تعلق گرفته، بیعدالتی است؛ در این میان اما کسانی هم از این موضوع دفاع میکنند.
سال ۸۸ دیوان عدالت اداری بخشنامه انتقال و تغییر رشته فرزندان را یکی از «مصادیق تبعیض ناروا» دانست و بار دیگر آن را لغو کرد، اما در زمانی کوتاه هیأتدولت چنین بخشنامهای را تصویب کرد که همچنان و تا به امروز اجرا میشود.
وجود این سهمیه غیر شفاف باعث شده فرزندان و همسران اعضای هیات علمی و هیات امنای بسیاری از دانشگاههای کشور به راحتی با قبولی در یک دانشگاه سطح پایین خود را به دانشگاههای سطح بالا و البته تحت نفوذ والدینشان منتقل کنند. این استادزاده ها به جز انتقال نه تنها از تخفیف ۵۰ درصدی برخوردار میشوند بلکه در زمینه نمره گرفتن هم با توجه به نفوذ غیر قابل انکار والدینشان هیچ مشکلی ندارند. تحقیقات غیر رسمی نشان میدهد که بسیاری از استادزاده ها با معدل بالا فارغ اتحصیل شدهاند و همین معدل خوب عاملی بوده تا آنها بتوانند در مقاطع بالاتر بورسیه دانشگاههای خارجی را به دست بیاورند و یا اینکه در برخی دانشگاههای کشور به راحتی و بدون کنکور ادامه تحصیل دهند.
متاسفانه نفوذ و قدرت هیات علمی دانشگاهها به خصوص دانشگاههای بزرگ به حدی است که دیوان عدالت اداری توان مقابله با آن را ندارد و هر بار هم که توانسته مصوبهای را لغو کند بلافاصله و در زمانی کوتاه دوباره آن مصوبه اجرایی شده است.
در هر حال استادزادگان یکی از موضوعاتی است که اگر چه در میان انبوه حواشی آقازادگان از چشم عموم پنهان مانده اما این دلیلی بر بی اهمیت بودن موضوع نیست.
پیدا یا پنهان موضوع آقازادگان یکی موارد بارز تبعیض در جامعه که باید به شکل جدی در دستور کار مسئولان قرار گیرد.