دشنام و توهین:
از جمله مواردیکه باب تفکر و تعقل را مسدود می کند دشنام و توهین است،کسیکه به دشنام و توهین متوسل می شود.از کم خردی و ضعف استدلال و منطق خودپرده بر می دارد.
در جنگ صفین حضرت علی (ع) شنید که گروهی از یارانش به معاویه و شامیان دشنام می گویند و توهین میکنند آنانرا از این کار منع کردند و فرمودند:
من خوش ندارم شما دشنام گو باشید ،لیکن اگر کرده های آنانرا بازگوئید و حالشان را فریاد آرید به صواب نزدیکتر بود و در عذرخواهی رساتر و به جای دشنام بگوئید خدایا ما و ایشان را از کشته شدن برهان و میان ما و آنان سازش قرار ده و از گمراهی شان به راه راست برسان ،تا آنکه حق را نمیداند بشناسد و آن که برای دشمنی می رود و به آن آزمند است باز ایستد (ترجمه خطبه ۲۰۶ ص ۲۴۰ نهج البلاغه – دکتر شهیدی)
البته از خود نامزدها کمتر امکان دشنام صریح و توهین دیده شده و انتظار هم نمی رود ولی بعضاً هواداران و طرفداران آنها گاهی دست به این زشتی می زنند که لازم است دین خود را متوجه بوده و دین خود را به دنیای دیگران نفروشند،برای اینکه شخص موردنظرشان را تقویت کنند به گناه بزرگ دشنام خود را آلوده نسازند.که این ظلم به خود است علاوه بر اینکه حق الناس و حق ا… هم خواهد بود.
پیامبر (ص) فرمودند:به مردم دشنام ندهید چرا که در میان آنها دشمن پیدا خواهید کرد.
و نیز در پاسخ به عیاض ابن حماد که پرسید: ای رسول خدا کسی از قبیله ام به من ناسزا می گوید آیا اشکال دارد که من هم به او دشنام دهم ؟ فرمودند:
دو کس که به یکدیگر دشنام می دهند (می گویند)هردو شیطانند که عوعو می کنند و به جان هم می افتند.
و امام صادق (ع) فرمودند : دشنام گوی مؤمن کسی است که در پرتگاه هلاکت است و دشنام گویی از نشانه های نفاق و دورویی است و امام باقر فرمودند:
خدا دشمن دارد دشنام گوی دشنام جو را.
پس مراقبت کنیم که در جریان یک اقدام مسئولانه و برای بدست آوردن جایگاه خدمت به مردم مبتلا به دشنام گوئی که دشمنی با خداست نشویم.
تجسس و غیبت:
قرآن می فرماید:ولا تجسسوا و لا یغتب بعضکم بعضاً
تجسس نمودن از اسرار مردم مسلمان و دنبال عیوب آنان رفتن حرام است و علماء اسلام بطور مسلم حرمت آنرا پذیرفته اند این حرمت مربوط می شود به زندگی شخصی و خصوصی افراد حتی در زندگی اجتماعی نیز تا آنجاکه تأثیری در سرنوشت جامعه نداشته باشد این حکم صادق است.

پیامبر (ص) فرمودند:لغزشهای مسلمانان را نجوئید که هر کس لغزشهای برادرش را پی جوید خداوند لغزشهای او را پیگیری می کند و هر که را که خداوند عیبجویی کند رسوایش می سازد هر چند در اندرون خانه خود باشد.

و نیز فرمودند:اگر تو در پی کشف اسرار و عیوب مردم باشی آنها را تباه می کنی و یا در صدد تباه کردن آنها برآمده ای .
معمولاً تجسس برای عیب یابی و عیبجویی است و کسیکه به جستجو در احوال شخصی افراد می پردازد غرض و نیت سوء دارد و الاّ رسیدن به زوایای زندگی افراد نتیجه ای برای دیگران ندارد و این گناه که حق الناس بوده و از گناهان بزرگ محسوب می شود نباید رویه کار سیاسی شود که برای به زانو در آوردن رقیب سیاسی که باید دوست سیاسی و برادر ایمانی محسوب گردد از آن بهره گیری به عمل آید.لکن بررسی رای دهندگان در حالات کاندیداها مفید خواهد بود.

مولای متقیان علی (ع) می فرمایند:کسیکه عیب خود را بیند از پرداختن به عیب دیگران بازمی ماند یعنی به جای عیبجویی از دیگران عیوب خود را بشناس و به رفع عیب و چاره اندیشی بپرداز که البته از باب المؤمن مرآت المؤمن عیبهای آشکار دوست را به او گوشزد نمودن و یا از نگاه امام صادق (ع):احب اخوانی الی اهدا عیوبی به عنوان دوست عیب دوستت را به او عنوان کن ،اگر چهره های سیاسی نیز از این باب وارد شوند و عیوب آشکار دوستان رقیب را به خودشان و نه در انذار و اجتماعات بگویند شایسته خواهد بود.
اینقدر تجسس نکوهیده است که حتی برای اجرای فریضه امر به معرف و نهی از منکر نیز تجسس ممنوع است.و نیز مولا علی (ع) مالک اشتر را توصیه فرمودند که در عیوب مردم که بر او پوشیده است کنجکاوی نکند و تا حد ممکن خطابخش و جرم پوش باشد(نامه ۵۳ نهج البلاغه)
دقت کنیم ، حتی حاکم اسلامی مجاز به عیبجویی و آشکار نمودن عیوب پنهانی نیست چه رسد به اینکه در رقابت انتخاباتی که افراد مسلمان و انشاءا… مؤمن حضور می یابند به چنین گناهی دست زده شود،لذا بر نامزدهای انتخاباتی است که هم خود و هم اطرافیانشان از هرگونه تجسس ،غیبت و عیبجویی بپرهیزند.تا با آراء صحیح که برکات آن زیاد است مواجه گردد.